Άρθρο από την εφημερίδα Οδηγώ

Κανόνες χρήσης των φώτων του αυτοκινήτου μας

ΦΩΤΙΣΜΟΣ ΟΧΗΜΑΤΩΝ

Οι Έλληνες κυκλοφορούμε  στα τυφλά

Κανείς δεν μας έχει εξηγήσει κάτι πολύ βασικό… Ότι τα φώτα του οχήματός μας κάνουν δύο δουλειές, εξίσου σημαντικές. Η πρώτη, για να βλέπουμε τον δρόμο την νύχτα και η δεύτερη, για να μας βλέπουν οι υπόλοιποι… Και ενώ νομίζουμε ότι η πρώτη είναι η σημαντικότερη, κάνουμε μεγάλο λάθος γιατί αυτό εξαρτάται καθαρά από τις συνθήκες. Στο σκοτάδι, τα φώτα πρωτίστως μας δείχνουν το δρόμο, αλλιώς είμαστε τυφλοί.. Όμως, σε ένα επαρκώς φωτισμένο δρόμο τα φώτα τα έχουμε αναμμένα βασικά για να μας βλέπουν οι άλλοι… Όταν καταλάβουμε αυτή την λογική, θα καταλάβουμε ότι η χρονική στιγμή που τα ανάβουμε δεν έχει καθόλου σχέση με το αν εμείς βλέπουμε καλά το δρόμο αλλά με το αν μπορούν οι άλλοι να μας δουν καλά.. Και φυσικά δεν έχει καμία σχέση με την ώρα της ημέρας, αλλά με τις συνολικές συνθήκες φωτισμού και ορατότητας, της ταχύτητας αλλά και του μεγέθους του οχήματος μας…

Δυστυχώς η συντριπτική πλειοψηφία των οδηγών βιάζεται να κλείσει τα φώτα το πρωί, αργεί όσο μπορεί περισσότερο να τα ανάψει το βράδυ, ενώ σε δύσκολες συνθήκες ορατότητας (βροχή, ομίχλη κλπ) απλά δεν τα ανάβει γιατί… δεν βράδιασε ακόμη! Κάνουμε μια περίεργη «οικονομία στο ρεύμα» είτε από άγνοια οι περισσότεροι, είτε για να μην χαλάμε την μπαταρία μας όπως λένε οι παλιοί. Δικαιολογίες δηλαδή για γέλια μπροστά στην ασφάλεια μας, στην ζωή μας και, αν το θέλετε και έτσι, στην οικονομία σε χρήματα που θα κάνουμε αν γλιτώσουμε έστω και μία φορά την εμπλοκή μας σε μικρό ή μεγάλο ατύχημα..

Κανόνες χρήσης των φώτων του αυτοκινήτου μας

Ξημερώνει και βραδιάζει…

Αν δούμε τα αυτοκίνητα που κινούνται μόλις έχει χαράξει ή όταν βραδιάζει, θα παρατηρήσουμε ότι οι μισοί περίπου έχουν τα φώτα τους ανοιχτά ενώ οι υπόλοιποι είτε έχουν ανοιχτά τα φώτα «θέσης» (ή στάθμευσης) ίσα για να βλέπουν τα όργανά του αυτοκινήτου, είτε κυκλοφορούν με σβηστά τα φώτα λες και παίρνουν μέρος σε κάποια πολεμική επιχείρηση! 

Μια ματιά στον καθρέφτη μας αρκεί για να καταλάβουμε ότι όπως εμείς δεν μπορούμε να δούμε άμεσα ένα όχημα που κινείται πίσω μας με σβηστά φώτα ανάμεσα σε άλλα που τα έχουν ανάψει, έτσι ακριβώς δεν μπορεί να μας δει και ο μπροστινός όταν εμείς κυκλοφορούμε με σβηστά φώτα. Αν η κίνηση ήταν ομαλή και ισοταχής δεν θα είχαμε κανένα πρόβλημα. Όμως όλοι ξέρουμε ότι η καθημερινή οδήγηση εξελίσσεται σχεδόν σε μάχη με τον «συνοδοιπόρο» μας, ότι οι σφήνες, οι απότομες αλλαγές πορείας  και οι μεγάλες διαφορές ταχύτητας απαιτούνε γρήγορες αποφάσεις. Η γρήγορη αλλαγή πορείας γίνεται με μια γρήγορη ματιά στον καθρέφτη. Αυτόν τον καθρέφτη του μπροστινού θέλουμε να «γεμίσουμε» με τα φώτα μας, για να μας δει άμεσα πριν γίνει η απότομη κίνηση και πια είναι πολύ αργά.. Όσο δε η διαφορά ταχύτητας είναι μεγαλύτερη ,τόσο πιο ξεκάθαρο θέλουμε να κάνουμε στον άλλο οδηγό ποια είναι η απόστασή μας και πόσο γρήγορα πλησιάζουμε.

                                                     Επαρχιακοί δρόμοι…

 Σε επαρχιακούς δρόμους, οι κίνδυνοι μεγαλώνουν λόγω των προσπεράσεων. Τα φώτα μας μπορούν να μας σώσουν από τον απέναντι που δεν υπολόγισε καλά τις αποστάσεις λόγω του χαμηλού φωτισμού και ξεκινάει μια προσπέραση που θα καταλήξει σε μετωπική..

 Ακόμα όμως και το μεσημέρι με άπλετο ήλιο, οι συνθήκες του δρόμου και τα χρώματα των αυτοκινήτων μπορούν να μπερδέψουν τον απέναντι οδηγό. 
Πώς θέλουμε να μας βλέπει ο απέναντι όταν αποφασίζει να ξεκινήσει μία προσπέραση ή όταν εμείς προσπερνάμε; Με σβηστά φώτα, με φώτα θέσης ή με την κανονική σκάλα των φώτων ; Ποια είναι η πιο σωστή εικόνα μας στον απέναντι στην οποία θα εμπιστευτούμε την ζωή μας;

Ας θυμόμαστε πάντα ότι ο άλλος οδηγός μπορεί να είναι αφηρημένος, κουρασμένος, να είναι ηλικιωμένος και να μην βλέπει πολύ καλά, να είναι υπερβολικά «ενθουσιώδης» ή απλά άπειρος στον υπολογισμό αποστάσεων.. Ας θυμόμαστε επίσης ότι δύο αντίθετα ερχόμενα αυτοκίνητα κινούμενα με 80 χλμ/ώρα διανύουν τα 100 μέτρα σε 2.2 δευτερόλεπτα… 

Το χρώμα του αυτοκινήτου παίζει κι αυτό ρόλο ανάλογα με την ώρα: Τα ασημί αυτοκίνητα με όλες τις χρωματικές παραλλαγές τους (γαλάζιες, χρυσίζουσες, μολυβί κλπ) μπλέκουν με την άσφαλτο και την συννεφιά τις πρωινές και απογευματινές ώρες, ενώ τα σκουρόχρωμα χάνονται πολύ πιο αργά το σούρουπο ή νωρίτερα το πρωί.. Τα εντονότερα χρώματα φαίνονται καλύτερα και για περισσότερο χρόνο…

                               Στενά και διασταυρώσεις... 

Ακριβώς όμοια είναι η περίπτωση που κινούμαστε σε στενά μέσα στην πόλη. Όταν ο φωτισμός είναι χαμηλός, χρειαζόμαστε μεγαλύτερη προσπάθεια να παρατηρήσουμε ένα όχημα που έρχεται από κάθετο δρόμο, μέσα από  πολλαπλά παρκαρισμένων αυτοκινήτων. Και αν όλοι μας σταματούσαμε για 5-10 δευτερόλεπτα σε κάθε στενό για να καταλάβουμε αν κάποιος έρχεται, πάλι όλα θα ήταν καλά. Ακόμα περισσότερο, όσοι οδηγούμε και μηχανή, το «σταματάω, βάζω το πόδι κάτω και ελέγχω καλά» έχει διαγραφεί εντελώς από την μνήμη μας. Τα αναμμένα φώτα του οχήματος που έρχεται από τον κάθετο δρόμο, διαπερνούν τα τζάμια των παρκαρισμένων και σου δίνουν άμεσα την πληροφορία ότι «κάτι έρχεται».

Δύσκολες καιρικές συνθήκες

Όλα τα παραπάνω γίνονται ακόμα πιο επικίνδυνα όταν οι συνθήκες χαμηλού φωτισμού συνδυαστούν με βροχή, χιόνι, ομίχλη, πρωινή υγρασία ή ακόμα και το σπρέι των αυτοκινήτων μετά από βροχή. Όταν προσπαθούμε να ελέγξουμε μια διασταύρωση πίσω από βρεγμένα και θολωμένα τζάμια (του δικού μας και των παρκαρισμένων αυτοκινήτων), όταν στον βρεγμένο καθρέφτη μας προσπαθούμε να διακρίνουμε το άλλο όχημα για να αλλάξουμε λωρίδα, όταν σε μια προσπέραση που νομίζουμε ότι δεν έρχεται κανείς, εμφανιστεί από το «πουθενά» ο απέναντι με σβηστά φώτα. Σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να χρησιμοποιούμε την μεσαία σκάλα των φώτων μας .Φυσικά, για τις μοτοσικλέτες, το να «ξεχάσουμε» να ανάψουμε τα φώτα μας σε αυτές τις συνθήκες είναι τουλάχιστον εγκληματικό, για την δική μας ζωή.

                                               Φως στο τούνελ…

Στα τούνελ, η κατάσταση πραγματικά είναι αστεία.. Λόγω του μικρού μήκους,   ελάχιστοι ανάβουν τα φώτα τους ίσως επειδή βαριούνται και δεν βλέπουν κανένα λόγο να το κάνουν αφού σε 30-40 δευτερόλεπτα θα πρέπει (;) να τα ξανακλείσουν. Αυτά τα λίγα δευτερόλεπτα συνδυασμένα με μεγάλες ταχύτητες και αλλαγές λωρίδων αρκούν για να δημιουργήσουν «αγχωτικές καταστάσεις» ή ατύχημα. Ο συνδυασμός των γυαλιών ηλίου με την απότομη μείωση της φωτεινότητας όταν μπαίνουμε μέσα σε ένα τούνελ, κάνει την αναγνώριση του άλλου οχήματος ακόμα πιο δύσκολη, ενώ στην σπάνια περίπτωση ενός μπλακ-αουτ και στην σύγχυση που θα δημιουργηθεί θα ήταν καλό τα φώτα μας να είναι ήδη αναμμένα. Έτσι, όταν κινούμαστε σε δρόμο που έχει πολλά τούνελ και δεν θέλουμε να ασχολούμαστε συνεχώς με τον διακόπτη των φώτων, είναι πολύ πιο απλό να αφήσουμε τα φώτα μας ανοιχτά για όλο το «επίμαχο» κομμάτι του δρόμου και να είμαστε ασφαλείς.

                            Φώτα ομίχλης (ή «πουλώντας μούρη»)…

Τα φώτα αυτά είναι φτιαγμένα για να φωτίζουν χαμηλά και ανοιχτά, για λίγα μέτρα μπροστά μας. Σε συνθήκες πολύ πυκνής ομίχλης, όταν τα κανονικά μας φώτα μας τυφλώνουν, τα χρησιμοποιούμε μόνα τους για να μας δείχνουν τις διαγραμμίσεις του δρόμου. Σε δύσκολες συνθήκες ορατότητας (βροχή, αραιή ομίχλη κλπ) μπορούμε να τα χρησιμοποιούμε επικουρικά με τα κανονικά για να κάνουμε πιο έντονη την παρουσία μας στους άλλους οδηγούς και να βλέπουμε καλύτερα τις διαγραμμίσεις, ενώ σε στενούς επαρχιακούς δρόμους βοηθούν για να βλέπουμε καλύτερα το εσωτερικό της στροφής και τις άκρες του δρόμου. Ο φωτισμός τους δεν είναι επαρκής για βραδινή οδήγηση χωρίς την μεσαία σκάλα των φώτων και το βράδυ ενοχλούν όσους είναι στο αντίθετο ρεύμα .Επίσης επειδή βρίσκονται χαμηλά στον προφυλακτήρα δείχνουν ότι το αυτοκίνητο βρίσκεται πιο μακριά στον ορίζοντα με αποτέλεσμα τον λάθος υπολογισμό της απόστασης από τον απέναντι οδηγό ή από τον οδηγό που μας βλέπει στον καθρέφτη του. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για την επιτυχή ολοκλήρωση μιας προσπέρασης ή την σωστή αλλαγή λωρίδας, ειδικά όταν οι διαφορές ταχύτητας είναι μεγάλες  .

Χώροι στάθμευσης…

Επίσης, πρέπει όλοι να δώσουμε περισσότερη προσοχή όταν κινούμαστε σε υπόγειους χώρους στάθμευσης ανάβοντας την μεσαία σκάλα των φώτων μας, για να μας βλέπουν οι άλλοι…. Πρέπει να θυμόμαστε ότι όταν μπαίνουμε σε γκαράζ δεν σημαίνει αυτομάτως ότι έχουμε φτάσει στον προορισμό μας. Παρόλο που οι ταχύτητες είναι μικρές, συνεχίζουμε να οδηγούμε ένα όχημα που μπορεί να δημιουργήσει μικροζημιές αλλά και, το σημαντικότερο, τραυματισμούς πεζών.

Ισορροπώντας…   Ελπίζοντας στην καλή μας τύχη…

Τέλος, αν κυκλοφορούμε με μηχανή, έχουμε τα φώτα μας πάντα ανοιχτά γιατί μέσα στην κίνηση πάμε πιο γρήγορα από τα αυτοκίνητα, έχουμε μικρό όγκο και «εμφανιζόμαστε από το πουθενά» σε εκατοντάδες καθρέπτες κάθε μέρα, ενώ σε κάποια διασταύρωση μέσα στην πόλη μπορεί εύκολα να μην μας δει κάποιος που έλεγξε βιαστικά. Και το πρόβλημα με την μηχανή είναι ότι φταις-δεν-φταις σ’ ένα ατύχημα θα καταλήξεις τουλάχιστον στο νοσοκομείο…

Τελικά, πότε πρέπει να ανάβουμε τα φώτα μας;

Στην Ευρώπη υπάρχει οδηγία (όχι υποχρέωση) για όλα τα οχήματα να έχουν όλη την ημέρα τα φώτα τους ανοιχτά. Όσο πιο βόρεια πάμε, η οδηγία γίνεται κανόνας.. Στην χώρα μας, αν θεωρούμε την παραπάνω οδηγία υπερβολική, μπορούμε να βρούμε τον κανόνα μόνοι μας, μην επαναλαμβάνοντας τα λάθη που βλέπουμε να κάνουν οι άλλοι και κρίνοντας από την δική μας δυσκολία να δούμε τα υπόλοιπα οχήματα. Η λογική μας πάντα είναι να προλάβουμε την κακή κίνηση από αφηρημάδα, βιασύνη ή λάθος εκτίμηση του άλλου οδηγού, κάνοντας πιο αισθητή την παρουσία μας, πάντα όμως χωρίς να ενοχλούμε.. 

Η σωστή χρήση των φώτων μας μπορεί να φέρει δραστική μείωση ή και εξάλειψη ενός τμήματος τροχαίων ατυχημάτων τα οποία, μη γνωρίζοντας τις πραγματικές συνθήκες, τα αποδίδουμε στην απροσεξία, στην επιπολαιότητα και στην αγαπημένη «πιπίλα» όλων μας, την υπερβολική ταχύτητα…